BIURO PORAD OBYWATELSKICH

Aktualności

Umów się na poradę

ZMIANY W ŚWIADCZENIACH OPIEKUŃCZYCH ORAZ O NOWYM ŚWIADCZENIU WSPIERAJĄCYM

26.02.2024

ZMIANY W ŚWIADCZENIACH OPIEKUŃCZYCH ORAZ O NOWYM ŚWIADCZENIU WSPIERAJĄCYM

Świadczenie pielęgnacyjne

Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne wypłacane przez gminy będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18 roku życia. Po ukończeniu 18 roku życia osoba
z niepełnosprawnościami nad którą opieka była sprawowana będzie mogła ubiegać się
o przyznanie dla niej świadczenia wspierającego wypłacanego przez ZUS.


Świadczenie pielęgnacyjne, zgodnie z zapisami obowiązującymi od 1 stycznia 2024r., przysługiwać będzie:

  • matce albo ojcu,

  • osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,

  • opiekunowi faktycznemu dziecka,

  • rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem
    o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.”

Przyznanie świadczenia na nowych zasadach wprowadza możliwość podjęcia przez opiekuna osoby z niepełnosprawnością pracy zarobkowej, bez ograniczeń, mimo pobierania świadczenia pielęgnacyjnego. Także pobieranie przez opiekuna własnych świadczeń emerytalno-rentowych nie będzie miało wpływu na jego prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Ponadto jeśli rodzic/opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnościami, świadczenie pielęgnacyjne będzie podwyższane o 100 proc. na drugie i każde kolejne dziecko z niepełnosprawnościami. To oznacza, że od 1 stycznia, kiedy ustawa wejdzie w życie, na każde dziecko będzie wypłacane odrębne świadczenie pielęgnacyjne.

W przypadku osób pobierających świadczenia pielęgnacyjne na starych zasadach, które sprawują opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia i które będą chciały po 31 grudnia 2023 r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli  z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń) muszą po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.

W przypadku osób które nabyły lub nabędą prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących przed wejściem w życie ustawy o świadczeniu wspierającym i na dzień 1 stycznia 2024 r. lub późniejszy będą uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego na dotychczasowych warunkach, będą mogły zachować na podstawie przepisów przejściowych ustawy o świadczeniu wspierającym prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadzie ochrony praw nabytych na dotychczasowych warunkach  nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.

Specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna – uchylone

Z dniem 1 stycznia 2024 r.  zostają uchylone przepisy dotyczące specjalnego zasiłku opiekuńczego  i zasiłku dla opiekuna. Oznacza to, że od tej daty te zasiłki nie będą już przyznawane. Jednak osoby, które na dzień 31.12.2023 r. są uprawnione do pobierania któregokolwiek z tych świadczeń, o ile są nadal zainteresowane, mogą nadal pobierać świadczenie na dotychczasowych zasadach.  

Warunkiem zachowania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego na dotychczasowych zasadach a po upłynięciu okresu na jaki został przyznany jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności,
a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności
W przypadku gdy osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, to świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna  nie przysługują  opiekunowi.

W przypadku złożenia przez osobę wymagającą opieki wniosku przyznanie świadczenia wspierającego w ZUS będzie skutkować wstrzymaniem wypłaty opiekunowi tej osoby  świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna. Wypłacone świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna przyznane/wypłacone opiekunowi za okres za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające będzie świadczeniem nienależnie pobranymi podlegającym zwrotowi  wraz z odsetkami do którego to zwrotu zobowiązany zostanie opiekun.

Składając w ZUS wniosek o świadczenie wspierające osoba z niepełnosprawnościami będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu może nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres za który jej opiekun otrzymał w gminie świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie jej opiekuna.

Świadczenie wspierające

Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza nowy rodzaj świadczenia,
tj. świadczenie wspierające, które będzie skierowane bezpośrednio do osób
z niepełnosprawnościami. Uprawnionymi do świadczenia wspierającego będą osoby
z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia, które uzyskają decyzję  ustalającą poziom potrzeby wsparcia  – na poziomie od 70 pkt do 100 pkt.  Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany w formie decyzji przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, natomiast przyznawanie
i wypłacanie, na podstawie ww. decyzji o poziomie potrzeby wsparcia, świadczenie wspierające będzie, na wniosek osoby z niepełnosprawnościami lub jej przedstawiciela, zadaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ustawa o świadczeniu wspierającym wejdzie w życie 1 stycznia 2024 r. z pewnymi wyjątkami:

  • od 1 stycznia 2024 r. – świadczenie wspierające  będzie dostępne dla osób
    z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby  wsparcia od 87 do 100 pkt,

  • od 1 stycznia 2025 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób
    z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby  wsparcia od 78 do 86 pkt,

  • od 1 stycznia 2026 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób
    z niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby  wsparcia od 70  do 77 pkt.

Uwaga: wyjątkiem od tak określonego ustawą harmonogramu wejścia w życie ustawy  jest art. 64 ustawy, zgodnie z którym  osoba wymagająca opieki:

  1. na którą przyznano na podstawie przepisów dotychczasowych prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, albo zasiłku dla opiekuna,

  2. na którą przyznano prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowego, obowiązującego od 1 stycznia 2024r. brzmienia ustawy o świadczeniach rodzinnych
    – będzie mogła otrzymać świadczenie wspierające od dnia 1 stycznia 2024 r., także
    w przypadku, gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, potrzebę tę określono na poziomie niższym niż 87  punktów w skali potrzeby wsparcia. Świadczenie wspierające będzie przysługiwało, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, w wysokości od 40% wysokości renty socjalnej do maksymalnej wysokości – 220% renty socjalnej (będzie to kwota netto czyli bez potrącań na podatek dochodowy czy ubezpieczenie zdrowotne).

Co do zasady świadczenie wspierające będzie przyznawane nie wcześniej niż od dnia ustalenia przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności  dla danej osoby poziomu  potrzeby wsparcia – w przypadku wniosków o wydanie decyzji w tej sprawie złożonych w roku 2024, wojewódzkie zespoły orzekające będą ustalać poziom potrzeby wsparcia od dnia złożenia wniosku (a nie, jak w docelowym rozwiązaniu, od dnia posiedzenia zespołu). Takie rozwiązanie zapewni
w początkowym okresie obowiązywania ustawy możliwość otrzymania przez osoby
z niepełnosprawnościami świadczenia wspierającego za cały okres oczekiwania na wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (art. 65 ust. 3 u.ś.w.).


Przed 1 stycznia 2024 r. na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej zostaną opublikowane zaktualizowane wzory wniosków  o poszczególne świadczenia rodzinne uwzględniające zmiany wynikające z omówionych wyżej zmian prawnych.  

 

DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MIASTA SZCZECIN

Polityka Prywatności

Copyright © 2022 BPO – All Rights Reserved.